سلکوکسیب و عوارض آن/ دکتر میرعلی احمدزاده
سلکوکسیب (سلبرکس) یک داروی ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAID) است که برای درمان استئوآرتریت، روماتیسم، دیسمنوره و کاهش پولیپهای کولون و رکتوم در بیماران مبتلا به پولیپوز آدنماتوز فامیلیال استفاده میشود.
در عمل این NSAID برای کاهش درد در بیمارانی که با دیگر داروهای NSAID دچار مشکلات گوارشی میشوند، کاربرد دارد. توصیه شده که این دارو در بیمارانی که بهطور مداوم و طولانی از NSAID استفاده میکنند مصرف شود و در درمان دردهای کوتاهمدت و حاد، دیگر داروهای NSAID تجویز گردد.
علاوه بر آن، دیده میشود که میزان تسکین درد با سلکوکسیب مشابه میزان آن در استامینوفن است.
مکانیزم اثر
سلکوکسیب یک مهارکنندهی فوق انتخابی سیکلواکسیژناژ- ۲ (Cox-2) است که در نهایت باعث مهار سنتز پروستاگلاندین میشود، در حالی که NSAIDهای قدیمی Cox-1 و Cox-2 را مهار میکنند. این دارو ۲۰-۱۰ برابر اثر مهاری بیشتری بر Cox-2 نسبت به Cox-1 دارد و در تئوری، این اثر مهاری انتخابی سلکوکسیب باعث کاهش التهاب و درد میشود و عوارض گوارشی کمتری نسبت به سایر NSAIDها ایجاد میکند.
سلکوکسیب با اثر مهار انتخابی بر Cox-2 باعث اختلال در سنتز پروستاگلاندین میشود ولی در سنتز ترومبوکسان اختلالی ایجاد نمیکند. بنابراین بر تجمع پلاکتی هنگام لختهی خون اثری ندارد.
مقدار مصرف این دارو ۲۰۰-۱۰۰ میلیگرم یک تا دو بار در روز است.
عوارض گوارشی
در تئوری، سلکوکسیب نسبت به NSAIDهای قدیمی عوارض گوارشی کمتری ایجاد میکند. در یک مطالعه که مدت آن ۶ ماه بود، این اثر به اثبات رسید، اما وقتی مدت مطالعه به ۱۲ ماه رسید اثر فوق مشهود نبود.
عوارض قلبی- عروقی
ریسک عوارض قلبی و مغزی در مصرفکنندگان NSAID بالاست، بهخصوص داروهایی نظیر سلکوکسیب که Cox-2 را مهار میکنند. این مساله موجب شد شرکت Pfizer داروی Rofcoxib را در سال ۲۰۰۴ از بازار مصرف جمع کند. FDA الصاق برچسب سیاهرنگ را که حاوی هشدار در مورد عوارض گوارشی و قلبی عروقی است، روی همهی داروهای NSAID الزامی اعلام کرده است. در فوریهی ۲۰۰۷ انجمن قلب امریکا هشدار داد که سلکوکسیب باید بهعنوان آخرین چاره برای کسانی که بیماری قلبی یا ریسک ابتلا به آن را دارند تجویز شود و برای اینگونه بیماران باید استامینوفن یا NSAIDهای قدیمیتر مانند ناپروکسن تجویز کرد. البته ریسک حوادث قلبی- عروقی سلکوکسیب مورد بحث است. یک مطالعه توسط شرکت Pfizer در جریان است که برای دستیابی به نتایج آن باید تا سال ۲۰۱۰ صبر کرد.
استفادهی طولانی از سلکوکسیب میتواند باعث افزایش ریسک حوادث ترومبوتیک قلبی- عروقی همچون انفارکتوس میوکارد و سکتهی مغزی شود که میتواند کشنده باشد. البته همهی انواع NSAIDها، چه آنهایی که باعث مهار اختصاصی Cox-2 و چه آنهایی که باعث مهار غیراختصاصی آن میشوند، ریسک مشابه ایجاد میکنند و بیماران قلبی- عروقی یا آنانی که عوامل خطرزای بیماریهای قلبی دارند در معرض خطرات بیشتری هستند.
برای کاهش ریسک حوادث قلبی- عروقی بیمارانی که از سلکوکسیب استفاده میکنند، باید از کمترین دوز موثر دارو برای کوتاهترین مدت استفاده کرد و پزشکان و بیماران باید برای پیشگیری از چنین آثار زیانبخشی، حتی اگر علایم قلبی- عروقی در بیمار موجود نباشد، هشیار باشند. همچنین بیماران باید نسبت به علایم و نشانههای حوادث قلبی- عروقی آگاه باشند.
هیچگونه شواهدی مبنی بر کاهش ریسک حوادث ترومبوتیک قلبی- عروقی در استفادهی همزمان آسپیرین با NSAID وجود ندارد. حتی نشان داده شده که مصرف همزمان NSAID و آسپیرین باعث تشدید عوارض گوارشی میشود.
دو مطالعهی کلینیکی بزرگ و کنترل شده نشان داد که استفاده از یک NSAID دارای اثر مهار انتخابی بر Cox-2 در درمان درد بعد از عمل CABG باعث افزایش ریسک سکتهی قلبی و حملات مغزی شده است.
سلکوکسیب و فشار خون
مانند همهی NSAIDها، سلکوکسیب میتواند منجر به ایجاد فشار خون یا بدتر شدن یک فشار خون قدیمی شود. بیماران فشار خونی که از دیورتیک تیازیدی یا لوپ استفاده میکنند در صورت مصرف NSAID، در پاسخ به این داروها دچار مشکل میشوند. بنابراین در مصرف داروهای NSAID و سلکوکسیب خطرات مزبور باید در نظر گرفته و میزان فشار خون در ابتدا و در طول درمان کنترل شود.
سایر عوارض
اثرات سلکوکسیب بر کبد و کلیه مشابه اثرات سایر NSAIDهاست.
سلکوکسیب اثرات عمدهای بر شمارش پلاکت و PT و PTT ندارد و از تجمع پلاکتی جلوگیری نمیکند.
بهعلت تشدید عوارض جانبی، باید از تجویز همزمان سلکوکسیب با سایر NSAIDهای غیرآسپیرینی خودداری شود.
Ref: www.wikipedia.org
دکتر میرعلی احمدزاده
نشانی: رشت، بالاتر از مجتمع دخانیات احمدگوراب
19 دیدگاه
آ - حسيني · ژوئن 18, 2010 در 10:39 ب.ظ
خسته نباشید و ممنون .
فرهاد پورنصيري · ژوئن 18, 2010 در 10:41 ب.ظ
آقای دکتر موفق باشید.
بهار · سپتامبر 20, 2010 در 7:17 ق.ظ
با سلام .مصرف این دارو در دوران بارداری و شیر دهی چگونه است ؟با تشکر
بهار · سپتامبر 20, 2010 در 7:18 ق.ظ
باسلام .مصرف این دارو در دوران بارداری و شیردهی بررسی شده است یا خیر ؟
Rashtgps 2 · سپتامبر 20, 2010 در 11:18 ب.ظ
پاسخ به بهار:مصرف سلکوکسیب به دلیل اثرآن در زود بسته شدن مجرای شریانی قلب(داکتوس ارتریوس)در اواخر حاملگی ممنوع است. در واقع در ابتدای حاملگی گروهc و بعد از هفته ۳۰ گروه D است. در دوره شیردهی در شیر به مقدار اندک ترشح می شود و مصرف آن باید با احتیاط صورت گیرد.
بهار · سپتامبر 21, 2010 در 7:52 ق.ظ
از راهنمایی شما متشکرم
خلیل · اکتبر 18, 2010 در 9:08 ب.ظ
من از داروی سلبرکس چند روزی است که استفاده میکنم و تا کنون اثری نداشته البته استراحت نکرده ام مفصل سمت راست پا همچنان درد شدید و محدودیت حرکت دارد ۱۰ سال پیش متوجه رماتیسم مفصلی شد هم
رضا · نوامبر 7, 2010 در 9:50 ب.ظ
با عر ض سلام
جوانی ۲۲ساله،مجرد هستم که دارای شهوت بسیار زیادی می باشم .مدت حدود۶الی ۷ماه پیش وقتی که در خواب جنب می شدم چنان در هنگام خروج منی درد می کشیدم که از شدت درد از خواب می پریدم با مراجعه به پزشک متخصص ، دکتر دارو هایی بنام ۱- Detrusitol 2- آفلوکساسین ۲۰۰میلی گرمی ویک قرص دیگه که حضور ذهن ندارم چی بود، رو برام تجویز کرد که مصرف کردم. بعد از مصرف کردن این داروها تاحدود ۲ماه جنب نشدم . که مصرف این دارو ها رو با مواجع شدن با این موضوع قطع کردم. بعد از۲ماه هفته ای یک بار، تا حدود ۲ الی ۳ هفته (هفته ای یک بار در خواب جنب می شدم).با این تفاوت که، جنب این دفعه به صورتی بود که اول خروج منی دردی را احساس نمی کردم و از خواب نمی پریدم ولی در آخرهای خروج منی باز همان درد شدید را داشتم و از خواب می پریدم . دوباره مدت بسیار زیادی است که جنب نمی شوم ،و علی رغم ناراحتی بسیار زیا د از این موضوع ،برای اینکه بفهمم ،هنوز این مشکل رو دارم یا نه ؟دست به عمل بسیاز زشتی زدم (خود ارضاعی(استمنا)) که هیچ وقت راضی به انجام چنین گناهی نبودم. چرا که فرصت های بسیار زیادی برای آمیزش با جنس مخالف داشتم ولی به دلیل اینکه خدا را ناظر بر اعمال خود می دیدم دست به چنین عملی نمی زدم ،ولی باز دیدم همان درد پایا نی خروج منی را دارم و علاوه بر همه این ها به این موضوع پی بردم که نه چسپندگی لازم (منی یک انسان سالم ) رو داره و نه بویی که از یک منی می آید رو دارد (تا حدودی می شود گفت اصلا بو ندارد) وهنوز که هنوز است همین مشکل رو دارم . با مراجعه به همان دکتر گفت که این مربوط به پروستات جوانی است .آیا این مشکل با ازدواج کردن حل می شود (با خروج دفعات متعدد منی )؟ یه موضوع دیگه که برا دکتر مطرح کردم این بود که زیاد دستشویی برای دفع ادرار (حدو د ۷ الی ۸بار در روز)می رم .آیا دارو های بالایی برای مشکل زیاد دستشویی رفتن بود یا برای مشکل درد خروج منی؟ چند روز پیش آزمایش ادرار و سونوگرافی انجام دادم که مشکلی نداشتم فقط یه عفونت پروستات بود که خشک شده بود که دکتر داروهای سلکوکسیب و آفلوکساسین رو برا تجویز کردند . نمی دونم این دارو ها کمکی بهم میکنند یا نه؟
لطف کنید راهنماییم کنید تا این مشکلم حل شود خواهش می کنم کمکم کنید. با تشکر وآرزوی سلامتی
مجتبی وحدانی · ژانویه 14, 2011 در 12:17 ق.ظ
با سلام : من دانشجوی دکترای منابع طبیعی هستم > هنگام مطالعه سر گیجه و درد چشم در من ایجاد میشود > 4 سال پیش با وجود این مشکل به من دیازپام تجویز شد > چرا ؟ نمی دونم …….. در حال حاضر از این مشکل به شدت رنج میبرم ….. لطفآ کمکم کنید
Rashtgps 2 · ژانویه 14, 2011 در 9:06 ب.ظ
پاسخ به مجتبی وحدانی: با توجه به تشدید مشکل در مطالعه ابتدا به یک چشم پزشک مراجعه کنید در صورت سلامت چشم به همکاران متخصص گوش و حلق و بینی یا متخصین مغز و اعصاب برای بررسی علل سرگیجه مراجعه کنید. مصرف طولانی دیازپام بدون بررسی علل توصیه نمی شود.
حسین · فوریه 5, 2011 در 1:50 ق.ظ
از راهنمایی شما انسانوظیفه شناس سپاس گزاریم.
علی · فوریه 15, 2011 در 7:52 ق.ظ
سلام من پاهام میخچه درآورده وروز به روز بزرگتر میشه رفتم پیش دکتر این دارو رو بهم معرفی کرد کنار داروهای دیگه میخواستم ببینم چه تاثیری در روند ادامه بهبودم داره
Rashtgps 2 · فوریه 15, 2011 در 11:48 ق.ظ
پاسخ به علی: به نظر می رسد این دارو برای کاهش درد و التهاب ناحیه تجویز شده باشد نه درمان میخچه.
حسين · مارس 28, 2011 در 10:11 ق.ظ
باسلام سال نو مبارک ۲۰ ماه ساق پای چپم بعلت تصادف شکست ۳ ماه پیش پلاک را بر داشته ام الان موقع راه رفتن مچ پایم می گیرد واز پله پایین امدن مشکل دارم دکتر گفته چسبندگی پیدا کرده .ایا با مصرف سلبرکس چسبندگی از بین مرود.با تشکر.
Rashtgps 2 · آوریل 8, 2011 در 11:35 ب.ظ
پاسخ به حسبن: سلبرکس صد درد و ضد التهاب است. درباره درمان چسبندگی باید با ارتوپد مشورت کنید.
آریا · آوریل 14, 2011 در 7:57 ق.ظ
خسته نباشید آقای دکتر.من بیضه هام مشکل داشت رفتم پیش متخصص اورولوزی این قرص را به من تجویز کرد آیا به نظر شما اثر بخش است خواهش می کنم رهنمایی کنید.
Rashtgps 2 · آوریل 17, 2011 در 10:47 ب.ظ
پاسخ به آریا: این دارو مسکن و ضدالتهاب است. هدف پزشک بر حسب به مشکل شما ممکن است اثر ضد درد یا ضد التهاب آن باشد.
فاطمه · آوریل 16, 2011 در 10:33 ق.ظ
با سلام و خسته نباشید .به علت زانو درد و درد کتف به یک فوق تخصص مراجعه کردم که کپسول سلکوکسیب ۱۰۰ میلی را تجویز کردند البته من گفته بودم که فشار خون دارم .با مطالعه مطلب شما برای من این سوئال پیش امد که ایا این دارو مشکلی برای من ایجاد نمیکند. متشکرم.
Rashtgps 2 · آوریل 17, 2011 در 10:54 ب.ظ
پاسخ به فاطمه: با توجه به اهمیت مشکل دست و کتف شما, میزان فشار خون و مدت زمانی اکه نیاز است دارو مصرف کنید باید نظر داد. با ارتوپدتان مشورت کنید.
دیدگاهها بسته است.