سونوگرافیهای سهبعدی و چهاربعدی/ دکتر علیرضا سمنانی
با پیشرفت امکانات تکنولوژیک سونوگرافی و افزایش سرعت پردازش کامپیوترها، سونوگرافیهای سه و چهاربعدی (۳D و ۴D) به امکانات تشخیصی تصویری افزوده شده است. اگرچه منافع این روشها تا حد زیادی با معیارهای تجاری گره خورده- که تا حدی ناشی از هزینهی بالای دستگاههای فوق (خصوصاً چهاربعدی) و عدم پوشش بیمهای است- اما نباید از امکانات تشخیصی که این روشها در برابر پزشکان قرار میدهد بهراحتی گذشت.
در سونوگرافی سهبعدی اطلاعات تصویری دوبعدی که با حرکت یکنواخت پروب معمولی سونوگرافی بهوسیلهی اپراتور بهدست میآید، توسط پردازشگرهای قوی دستگاه برای بازسازی تصویری سهبعدی مورد استفاده قرار میگیرد. مزیت دستگاه فوق نسبت به سونوگرافی چهاربعدی هزینهی کمتر، و ضعف آن ثابت بودن تصویر است و نیز اینکه بهعلت حرکت غیریکنواخت دست حین اسکن، وضوح تصویری کمتری نسبت به چهاربعدی دارد.
در سونوگرافی چهاربعدی، بعد چهارم (زمان) نیز به امکانات تصویری افزوده میشود، یعنی با حرکت خودکار پروب ویژه با ضربان مشخص بههمراه سرعت بسیار بالای پردازشگر کامپیوتری، تصویری متحرک- البته با سرعتی کمتر از واقع- بهوجود میآید. بنابراین مزیت سونوگرافی چهاربعدی به سهبعدی بیشتر در مواردی است که عنصر مورد بررسی متحرک باشد مثلاً در مشاهدهی حرکات جنین مثل حرکت اندامها یا صورت و نیز در موارد Intervention مثل پیدا کردن MIP (maximum implantation potential point) در IVF.
مزایای سونوگرافیهای سه و چهاربعدی
این روشها مزایای گوناگونی دارند که برخی از مهمترین آنها بهشرح زیر است:
۱- امکان چرخش موضوع تصویربرداری روی مونیتور و بررسی دقیق توپوگرافیک: بهعنوان مثال در موارد وجود مقادیر قابل توجه مایع آزاد در شکم، نما و سطح ضایعات سابکپسولر احشایی یا شکل رودهها و تغییرات دیامتر آنها قابل بررسی و مشاهده است (مثل نمایی که با لاپاروسکوپی بهدست میآید)
۲- امکان بررسی آرتریوگرافیک ضایعات عروقی از جهات مختلف و بررسی گسترهی ضایعات فوق
۳- تعیین حجم دقیق احشای توپر شکمی و لگنی که شکل هندسی منظمی ندارند: مثل بررسی پروستات برای کنترل پاسخ به درمان طبی، بررسی حجم آندومتر در IVF، بررسی حجم تومورها طی مراحل درمانی، یا بررسی کلیهی پیوندی
۴- کاهش زمان تصویربرداری در مواردی که ساختار ضایعه پیچیده است: مثلاً در بررسی آنومالیهای رحمی با ایجاد تصویر کرونال
۵- امکان استفاده از نظر مشورتی سایر همکاران: چون اطلاعات کامل تصویری در دستگاه ذخیره شده است (همانند CT اسپیرال) میتوان این اطلاعات را در زمان دیگری از جهتها و با برشهای مختلف مورد بررسی قرار داد (مستقیم یا از طریق اینترنت)
۶- امکان ثبت اطلاعات کامل ضایعه و بررسی رتروسپکتیو پس از مشخص شدن تشخیص
۷- کمک تشخیصی در مواردی که تصویر پاتولوژیهای مختلف در نمای دوبعدی قابل افتراق نباشد مثل مواردی از هیدروسالپنکس و کیست تخمدان.
دکتر علیرضا سمنانی
بورد تخصصی رادیولوژی- فلوشیپ رادیولوژی مداخلهای
نشانی: رشت، گلسار، خیابان ۸۷ (شبنم)، تلفن: ۷۲۲۳۵۱۹
بهنقل از «پزشکان گیل»، ش ۴۸
1 دیدگاه
melisa · ژوئن 6, 2010 در 11:13 ق.ظ
khob bod niaz bein etelaat dashtam
age tozihate daghtar v kamltri ham dare dakhle safhe bezarin
دیدگاهها بسته است.