نظام پزشکی خانهی ماست/ دکتر حمید طهماسبیپور
حدود یک ماه تا برگزاری انتخابات سازمان نظام پزشکی باقی مانده است. نظام پزشکی جزو با سابقهترین سازمانهای صنفی کشور است که منافع صنفی قشر تحصیلکرده و فرهیختهی پزشکی، اعم از پزشکان، دندانپزشکان، داروسازان و … را در سطح کشور نمایندگی میکند.
در فاصلهی انتخابات دورهی گذشته تاکنون تغییرات گوناگونی در نظام سلامت و درمان بهوجود آمده که تاثیرات عمیقی بر این نظام گذاشته است. اجرای طرحهای غیرکارشناسی و زیانباری چون «بیمهی روستاییان» و «پزشک معین» و نیز دخالت نهادهای گوناگون در امور درمان- با ایجاد درمانگاههای خیریه و …- با نرخشکنی و بیگاری کشیدن از پزشکان، اقتصاد درمان را دچار آشفتگی کرده و از این راه زیانهای بیشماری بر جامعهی پزشکی بهویژه پزشکان عمومی وارد کرده است. بدتر از همه اینکه این زیانها تنها مادی نیست، بلکه شأن و منزلت پزشکان عمومی، چه آنها که در این طرحها به کار گرفته شده و چه آنها که از این طرحها برکنار نگاه داشته شدهاند، لطمهی جدی دیده و جایگاه رفیع پزشکان عمومی در نظام سلامت بهکلی نادیده گرفته شده است.
پزشکان عمومی ناامیدتر از هر زمان دیگری برای مقابله با این ناملایمات، چشم امید به سازمانهای صنفی خود همچون سازمان نظام پزشکی و انجمن پزشکان عمومی بستهاند.
هیات مدیرهی فعلی انجمن پزشکان عمومی رشت پیش از این در بیانیهای یکی از سه محور عمدهی فعالیت خود را انتخابات نظام پزشکی قرار داده و آورده بود: «امسال انتخابات هیات مدیرهی سازمان نظام پزشکی نیز در پیش است و میدانیم که تشکیل یک نظام پزشکی کارآمد با محوریت پزشکان عمومی، نقش عمدهای در دفاع از منافع صنفی جامعهی پزشکی عمومی خواهد داشت.» این در حالی است که برای «تشکیل یک نظام پزشکی کارآمد» تنها مشارکت همهی پزشکان عمومی در انتخابات این سازمان کافی نیست، بلکه لازم است با چشمانی باز در میان داوطلبان، نمایندگی را برگزینیم که کارآمد، شجاع، دلسوز و مدافع صنف پزشکان بهویژه پزشکان عمومی باشند نه افراد فرصتطلب و جاهطلبی که نظام پزشکی را سکویی برای رسیدن به مقامات و مدارج بالاتر میخواهند.
قانون تشکیل سازمان نظام پزشکی که به همت نمایندگان اصلاحطلب دورهی ششم مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید، باعث ارتقای جایگاه، گسترش اختیارات، اصلاح ساختار و افزایش نقش جامعهی پزشکی در شکلگیری، اداره و نظارت بر فعالیت ارکان سازمان صنفی خود شد. از طرفی، میدانیم که حضور فعال جامعهی پزشکی در عرصهی سیاستگذاری سلامت و تعیین سرنوشت حرفهای خود، منجر به اصلاحات عمیقتری در نظام سلامت ملی و توسعهی پزشکی کشور خواهد شد.
در مادهی ۲ قانون نظام پزشکی، «تلاش در جهت پیشبرد و اصلاح امور پزشکی، حفظ و حمایت از حقوق صنفی شاغلان حرفهی پزشکی و …» از اهداف سازمان شمرده و در مادهی ۳ «اظهارنظر مشورتی در تهیه و تدوین لوایح، طرحها، تصویبنامهها و آییننامههای مرتبط با امور پزشکی، همکاری با مراجع ذیربط در جهت حفظ احترام و شوون پزشکی در جامعه و …» جزو وظایف و اختیارات سازمان آمده است.
البته قوانین هر چند مترقی و ناشی از ضروریات زمان باشند، معمولاً کلی و گاه مبهم و چندپهلو هستند و بسته به مجریان، برداشتها و دیدگاههای متفاوتی نسبت به یک قانون واحد وجود دارد. چنانچه میبینیم در کشورهای پیشرفته سازمانهای نظام پزشکی مشابهی نظام پزشکی کشور ما اعتبار خود را نه از قوانین بلکه از گرد هم آمدن و اتحاد جامعهی پزشکی و نیز درک صحیح و عمیق از منافع صنفی خود بهدست میآورند و با اقتدار حاصله از این همبستگی و روشنبینی، نقشی محوری و مقتدرانه در سیاستگذاری نظام سلامت، تعیین استانداردها و اطلاعرسانی مربوط به آن ایفا میکنند. اما متاسفانه ما در کشور خود با سازمان نظام پزشکیای روبهرو هستیم که از همهی ظرفیتهای قانونی و اجتماعی آن استفاده نمیشود و تا کنون علیرغم شایستگیها، توانمندیها و قابلیتهای بیشمار جامعهی پزشکی، بهدلیل فقدان انسجام، اراده و اقتدار صنفی قادر به نقشآفرینی و تاثیرگذاری جدی در سیاستگذاری سلامت کشور نبوده است.
ولی اکنون انتخابات این بزرگترین نهاد صنفی ما در پیش است. چه باید کرد؟
میتوانیم با عافیتطلبی و البته کمی هم حق بهجانب و با غرولند بگوییم: «ای آقا، مگر سازمان نظام پزشکی تا حالا چهکار کرده و اصولاً غیر از انتشار چند مجله، صدور کارت عضویت و چند مصاحبه کار دیگری هم از سازمان نظام پزشکی برمیآید؟» میتوانیم با هر استدلال دیگری از این دست وجدان خود را راضی و بیعملی خود را توجیه کنیم و با گوشهی عزلت اختیار کردن، سرنوشت خود را به قضا و قدر بسپاریم. یا …
همکاران پزشک عمومی!
کمی به اطراف خود نگاه کنیم. به جایگاه خود در نظام سلامت اندیشه کنیم. به شأن و منزلت و شرایط اقتصادی- اجتماعی خود در جامعه توجه کنیم. آیا جایگاه واقعی پزشکان عمومی، چه آنها که در بخش خصوصی و چه آنها که در بخشهای دولتی و نیمهدولتی (دانشگاههای علوم پزشکی، سازمانهای بیمهگر و …) مشغولاند، در نظام سلامت جامعه این است؟
با کمی مطالعه و اطلاع از جوامع پیشرفته و در حال توسعه درمییابیم نظام سلامت و درمان در جوامع فوق بر محوریت پزشکان عمومی استوار است. در اهمیت پزشکان عمومی همین بس که هیچ مرکز درمانی یا بیمارستانی بدون پزشک عمومی یک روز هم نمیتواند به کار خود ادامه دهد. ولی همین پزشک عمومی اکنون با کوهی از مشکلات روبهروست که عموماً ناشی از سیاستهای غلط و طرحهای ناقص و غیرکارشناسی شده است. هر چه بخشنامه و دستورالعمل محدودکننده و تحقیرآمیز از جانب وزارتخانه، سازمانهای بیمهگر و … صادر میشود، همه و همه برای پزشکان عمومی است.
همکاران عزیز!
بهفرمودهی آن بزرگوار «حق گرفتنی است». برای گرفتن حقوق صنفی و جایگاه واقعی خود باید تلاش و مبارزه کرد. همه با هم با استفاده از ابزارهای موجود، حضور و توانایی خود را در عرصهی اجتماع تحمیل کنیم.
سازمان نظام پزشکی، سازمان صنفی ما، خانهی ما و ابزاری قوی برای رسیدن به خواستههای بهحق صنفی ماست. این خانه را آباد، محکم و استوار در جهت منافع عمومی پزشکان بهویژه پزشکان عمومی نگاه داریم. لازم است همهی همکاران در هر کجا که هستند، چه بخش خصوصی و چه بخشهای دولتی و نیمهدولتی در انتخابات شرکت فعال داشته باشند. اما این کافی نیست، بلکه باید در «انتخاب» خود نیز دقت کنیم. افراد کارآمد، شجاع و دلسوز در میان پزشکان عمومی و متخصص کم نیستند.
ما میتوانیم …
دکتر حمید طهماسبیپور
عضو هیات مدیرهی انجمن پزشکان عمومی رشت
0 دیدگاه