گام به گام با پزشک خانواده در شهرها

خدمات درمانی: اعتبار نداریم
۱۳/۶/۸۷، خبرگزاری فارس: مدیر عامل سازمان بیمه‌ی خدمات درمانی گفت: «اعتبار خاص و جداگانه‌ای برای اجرای طرح پزشک خانواده در شهرها نداریم و کارگروه رییس جمهوری نیز برای اجرای این طرح در شهرها هنوز به جمع‌بندی نرسیده است.»
صادق رجایی افزود: «این کارگروه برای اجرای طرح پزشک خانواده در شهرها تاکنون چندین بار تشکیل جلسه داده و پیشنهادهایی نیز از سوی وزارت بهداشت برای این کار مطرح شده است ولی هنوز درباره‌ی نحوه‌ی اجرا، کیفیت آن و اعتبارات مورد نیاز به جمع‌بندی نرسیده‌ایم.»
وی اضافه کرد: «وزارت بهداشت بسته‌ی خدماتی پزشک خانواده در شهرها را پیشنهاد داده است و بر اساس این پیشنهاد باید طرح پزشک خانواده امسال در شهرهای زیر ۱۰۰ هزار نفر اجرا شود اما این کار در زمان حاضر با توجه به اعتبارات موجود قابل اجرا نیست مگر اینکه سطح خدمات پایین‌تری را برای آن تعریف کنیم.»

نظام پزشکی: راهبرد اصلی اصلاحات نظام سلامت
۱۶/۶/۸۷، ایسنا: رییس کل سازمان نظام پزشکی اجرای کامل «پزشک خانواده و نظام ارجاع» را راهبرد اصلی اصلاحات در نظام سلامت عنوان کرد و گفت: «این طرح در صورت اجرای صحیح و استقرار کامل، علاوه بر ارتقای کیفیت ارایه‌ی خدمات بهداشتی و درمانی به مردم، رفع مشکلات جامعه‌ی پزشکی به‌ویژه معضل اشتغال و در نهایت رضایتمندی مردم و جامعه‌ی پزشکی را با تحقق عدالت اجتماعی به‌دنبال دارد.»
دکتر سیدشهاب‌الدین صدر خاطرنشان کرد: «با وجود اشکالات متعدد در نحوه‌ی اجرای این برنامه، نمی‌توان از دستاوردهای آن غافل بود. تقویت امکانات شبکه‌های بهداشتی- درمانی پس از سالیان متمادی، بهبود انگیزه‌ی حضور پزشکان در مناطق روستایی و افزایش حق‌الزحمه‌ی آنان و به‌تبع آن تاثیر مثبت بر خواسته‌ها و توقعات پزشکان شاغل در سایر بخش‌های سلامت، جذب تعدادی پزشک و انتقال بخشی از اعتبارات سلامت از سطح ۲ و ۳ خدمات به سطح ۱ از جمله دستاوردهای این طرح به شمار می‌رود.»
وی درمان‌محوری به‌جای سلامت‌محوری، افزایش میزان مراجعه به پزشک در روستاها و بازماندن پزشکان از وظیفه‌ی اصلی خود یعنی پایش و ارتقای سلامت، چرخه‌ی ناکارآمد منابع مالی، برداشت‌های متفاوت از این طرح ناشی از ویرایش‌های مکرر آن‌، تاثیر منفی بر عملکرد پزشکان بخش خصوصی بدون وجود سیاست‌های جبرانی موثر و فقدان نظام پایش و ارزشیابی را برخی از مشکلات موجود در این طرح دانست و با اشاره به نقش نظام پزشکی در طراحی و اجرای نظام ارجاع و پزشک خانواده در شهرها گفت: «بی‌تردید توسعه‌ی این برنامه به شهرها ماهیتی متفاوت دارد و حضور بخش خصوصی و همکاری جامعه‌ی پزشکی را به‌عنوان ارایه‌کننده‌ی بخش اعظم خدمات می‌طلبد. بر این اساس، نقش سازمان نظام پزشکی در طراحی و پیاده‌سازی این طرح در شهرها بسیار محوری و کلیدی بوده و ضروری است در تمامی مراحل سیاست‌گذاری، ‌اجرا و ارزشیابی، این سازمان و سایر نهادهای ذی‌نفع، حتی به‌عنوان ناظر حضور فعال داشته باشند و دیدگاه‌های کارشناسی خود را در زمان مناسب ارایه کنند.»
وی در پایان از ایجاد بخش ویژه‌ای در ساختار این سازمان به‌عنوان مسوول پی‌گیری موضوع پزشک خانواده خبر داد و گفت: «نظام پزشکی خود را متعهد می‌داند تا در ازای تبادل تفاهم‌نامه با نهادهای مسوول، مبنی بر ارایه‌ی تمامی اطلاعات و رعایت دیدگاه‌های این سازمان، ‌در تمامی مراحل طراحی، اجرا و نظارت نظام ارجاع و پزشک خانواده مشارکت کامل داشته باشد.»

وزارت رفاه: از نیمه‌ی دوم امسال اجرا می‌شود
۱۷/۶/۸۷، خبرگزاری فارس: معاون هماهنگی وزیر رفاه گفت: «طرح پزشک خانواده در کارگروه درمان با پیشرفت‌های خوبی روبه‌رو شده است و در نیمه‌ی دوم امسال اجرایی می‌شود.»
عبدالرحیم بنکدار درباره‌ی برخی اظهار‌نظرهای مسوولان درباره‌ی کمبود بودجه برای اجرای این طرح گفت: «در حال حاضر این طرح برای روستاییان در حال اجراست و برای ساکنان شهر نیز ممکن است در آغاز یا پایان نیمه‌ی دوم امسال اجرایی شود و برای اجرای آن هیچ‌گونه مشکل کمبود بودجه‌ای وجود ندارد و تنها موضوعی که باعث شده است تاکنون این طرح به سرانجام نرسد بحث سازوکارهای انجام آن است.»

وزارت بهداشت: با وزارت رفاه به توافق نرسیده‌ایم
۲۰/۶/۸۷، خبرگزاری فارس: معاون سلامت وزارت بهداشت گفت: «وزارت بهداشت و وزارت رفاه هنوز برای اجرای طرح ملی پزشک خانواده در شهرها به توافق نرسیده‌اند اما امیدواریم بتوانیم مشکلات را حل کنیم.»
حسن امامی ‌رضوی افزود: «بحث و مذاکره بین وزارت بهداشت و وزارت رفاه برای اجرای طرح پزشک خانواده در شهرها در نیمه‌ی دوم امسال همچنان ادامه دارد. کارگروه پزشک خانواده که از سوی ریاست جمهوری تشکیل شده است نیز فعالیت خود را ادامه می‌دهد اما هنوز نتیجه‌ای حاصل نشده است.»
وی گفت: «پیشنهاد وزارت بهداشت این است که در این مرحله اجرای طرح پزشک خانواده برای شهرهای زیر ۱۰۰ هزار نفر به ۳۰۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد که هنوز این اعتبار محقق نشده است اما مشکلات پیش رو برای اجرای این طرح فقط مسایل مالی و اعتبارات نیست بلکه‌ در نحوه‌ی اجرا نیز اختلافات وجود دارد.»

کمیسیون بهداشت مجلس: امسال هم عملی نمی‌شود
۱۴/۷/۸۷، خبرگزاری فارس: نایب رییس کمیسیون بهداشت مجلس گفت: «اجرای طرح پزشک حتی در روستاها هم نتوانسته رضایت مردم را جلب کند و فکر نمی‌کنم اجرای آن در شهرها تا آخر امسال هم عملی شود.»
حسین‌علی شهریاری افزود: «اجرای طرح پزشک خانواده در روستاها با این‌که حدود ۳ سال از آغاز اجرای ‌آن می‌گذرد هنوز نتوانسته است رضایت روستاییان را تامین کند و بخش قابل توجهی از روستاییان از اجرای این طرح اظهار نارضایتی می‌کنند. روستاییان وقتی دفترچه‌ی بیمه را در دست خود می‌بینند انتظار دارند مثل شهرنشینان از خدمات درمانی بیمه‌ای برخوردار باشند و تبعیض بین شهرنشینان و روستاییان برای آن‌ها سخت است.»
وی گفت: «آن‌چه تاکنون در روستاها به‌عنوان پزشک خانواده اجرا شده است در واقع پزشک محله است و بسته‌های خدمتی و ساختار پزشک خانواده آن‌چنان که در قانون آمده عملی نشده است، در حالی که وزارت بهداشت و وزارت رفاه به‌عنوان دو بازوی اجرای این طرح مطابق قانون وظیفه دارند تا پایان امسال که سال آخر برنامه‌ی توسعه‌ی چهارم است طرح پزشک خانواده را در سراسر کشور اجرا کنند که با توجه به وضع موجود بعید است بتوانند.»

وزارت بهداشت: اراده‌ای در وزارت رفاه وجود ندارد
۱۹/۷/۸۷، خبرگزاری فارس: مشاور مرکز توسعه‌ی شبکه‌ی وزارت بهداشت گفت: «با وجود این‌که همه‌ی مسوولان در لفظ و زبان از طرح پزشک خانواده دفاع می‌کنند و آن را تنها راه نجات مشکلات نظام سلامت می‌دانند و اصرار وزارت بهداشت، متاسفانه اراده‌ای در وزارت رفاه برای اجرای این طرح در شهرها وجود ندارد.»
سعید داوودی افزود: «‌آخرین تصمیم وزارت بهداشت برای اجرای طرح پزشک خانواده این بود که این طرح امسال در شهرهای زیر ۵۰ هزار نفر و بعد در شهرهای زیر ۱۰۰ هزار نفر اجرا شود. این تصمیم در ستاد پزشک خانواده‌ی وزارت بهداشت هم تصویب شده است اما اجرای این طرح نیازمند همکاری و مشارکت وزارت رفاه هم هست که باید منابع مالی آن را تامین کند اما متاسفانه هیچ اراده و تصمیمی در وزارت رفاه برای اجرای این طرح وجود ندارد.»
وی گفت: «حتی کارگروهی که از سوی دولت برای پی‌گیری اجرای طرح پزشک خانواده در شهرها تشکیل شده بود تا وزارت بهداشت و وزارت رفاه را که دو رکن اصلی اجرای این طرح هستند هماهنگ کند، بعد از چند جلسه هیچ نتیجه‌ای نداشته است و متاسفانه مسوولان وزارت رفاه و سازمان‌های بیمه‌گر گرچه در لفظ و زبان از این طرح دفاع می‌کنند اما در عمل هیچ اراده‌ای برای اجرای این طرح در شهرها ندارند. به‌همین علت برخلاف قانون، اجرای طرح پزشک خانواده در شهرها معطل مانده است.»
داوودی ادامه داد: «مسوولان وزارت رفاه و سازمان‌های بیمه گاهی برای فرافکنی و فرار از مسوولیت، کمبود اعتبارات مالی را بهانه‌ی اجرا نشدن آن اعلام می‌کنند، در حالی که مشکل اصلی ناهماهنگی بین کارشناسان و مدیران وزارت بهداشت و وزارت رفاه است. مسایل اعتباری در مرحله‌ی بعدی است که نه‌تنها قابل حل است بلکه همین الان هم بخش عمده‌ی اعتبارات آن وجود دارد.»

وزارت بهداشت: دیدگاه‌های دو وزارتخانه انطباق ندارد
۲۸/۷/۸۷، خبرگزاری فارس: معاون وزیر بهداشت گفت: «پس از ۳ سال از اجرای طرح پزشک خانواده هنوز مردم شیرینی آن را نچشیده‌اند. علت آن هم این است که دیدگاه‌های وزارت بهداشت و وزارت رفاه درباره‌ی این طرح با هم انطباق ندارد.»
حسن امین‌لو افزود: «اجرای طرح پزشک خانواده از ۳ سال پیش با همت مجلس هفتم که ناگهان برای اجرای این طرح اعتبار بیمه‌ی سلامت روستاییان را ۵ برابر کرد شروع شد، اما پس از ۳ سال هنوز شیرینی این طرح به کام مردم ننشسته است.»
وی گفت: «علت این‌که هنوز این طرح نتوانسته به هدف خود برسد، این است که دو دستگاه وزارت بهداشت و وزارت رفاه متولی آن هستند؛ دو دستگاهی که هر کدام نظرات و روش‌های خاص خود را برای اجرای این طرح دارند که متاسفانه این روش‌ها با هم قابل انطباق نیست و این دلیل محکمی است که باید اتفاق مهمی در کشور بیافتد تا متولی واحدی برای اجرای این طرح باشد.»

خدمات درمانی: وزارت بهداشت نمی‌تواند تعیین تکلیف کند‌
۴/۸/۸۷، خبرگزاری فارس: رییس سازمان بیمه‌ی خدمات درمانی گفت: «فعالیت کارگروه هماهنگی وزارت بهداشت و رفاه برای اجرای طرح پزشک خانواده که به دستور رییس‌جمهوری تشکیل شده بود، عملاً متوقف شده است و وزارت بهداشت نمی‌تواند درباره‌ی این طرح برای وزارت رفاه تعیین تکلیف کند.»
وی در پاسخ به این پرسش که آیا این درست است که وزارت رفاه از سیاست‌های وزارت بهداشت در اجرای طرح پزشک خانواده تبعیت نمی‌کند، گفت: «مگر یک وزارت‌خانه‌ی هم‌عرض مثل وزارت بهداشت می‌تواند برای وزارت رفاه تعیین تکلیف کند؟ درست است که وزارت رفاه در زمینه‌ی اجرای طرح پزشک خانواده سیاست‌گذار نیست و مجری است، اما سیاست‌های اجرایی این طرح نه از طریق وزارت بهداشت بلکه از یک مرجع بالاتر مثل هیات دولت یا کارگروهی که دولت تشکیل می‌دهد باید به وزارت رفاه ابلاغ شود. در این‌صورت ما مجری آن هستیم.»
رجایی گفت: «برای این کار البته دولت یک کارگروهی را تشکیل داد که رییس آن وزیر بهداشت است و دبیر آن آقای جیلانچی از طرف رییس ‌جمهوری است، نماینده‌ی وزیر رفاه و معاونت نظارت راهبردی و برنامه‌ریزی ریاست جمهوری نیز عضو این کارگروه هستند اما جلسات این کارگروه ادامه پیدا نکرد. فقط یک بار شاید ۲ ماه قبل ما دعوت شدیم و بعد از آن دیگر جلسه‌ی این کارگروه تشکیل نشده است.»